ΘΡΑΚΟΜΕΛΟ-ΑΠΟ ΤΟ ΕΥΘΥΜΙΟ ΣΤΟ ΑΡΣΑΚΕΙΟ

Η πηγαία ανάγκη μας για συνεχή αναζήτηση με σκοπό την εύρεση νέων "θησαυρών" της μουσικής της Θράκης, μας οδήγησε στην απόφαση να εκδώσουμε μια δισκογραφική δουλειά, στην οποία θα είχαμε την ευκαιρία να παρουσιάσουμε στο κοινό τα νέα μας "ευρήματα". Παράλληλα με την μουσική μας δραστηριότητα, όλα αυτά τα χρόνια ασχολούμαστε αδιάκοπα με την μουσική καταγραφή και έρευνα, προκειμένου να αποκτήσουμε, όσο το δυνατόν μια πιο σφαιρική άποψη για το ύφος και την αισθητική των κατά τόπους κοινοτήτων και των μουσικών της κάθε μιας από αυτές. Στο σημείο αυτό, θα θέλαμε να αναφέρουμε πως μια από τις βασικές μας αρχές είναι να αντιμετωπίζουμε την κάθε μια μουσική κοινότητα ως πολιτισμικά αυτοτελή, αν και κομμάτι μιας ενιαίας μουσικής ενότητας.
Οι καταγραφές και η οργανωμένη αναζήτηση ηχητικού υλικού από το χωριό Αρσάκειο του Νομού Ροδόπης ξεκίνησαν ήδη από το 2012. Κάποιες άλλες διάσπαρτες είχαν προηγηθεί αρκετά χρόνια νωρίτερα. Κατά τη διάρκεια όλων αυτών των ετών, και της συνεχούς επεξεργασίας των καταγραφών μας, αρχίσαμε να συνειδητοποιούμε την καλλιτεχνική τους αξία. Ο ικανοποιητικός όγκος του υλικού που συγκεντρώσαμε, αλλά και το γεγονός πως, κυρίως μέσω των συνεντεύξεων των παλαιότερων κατοίκων του χωριού, αντιληφθήκαμε το μέγεθος και τον πλούτο της μουσικής και χορευτικής παράδοσης του χωριού, μας οδήγησαν στην απόφαση να αφιερώσουμε το πρώτο μας δισκογραφικό εγχείρημα στο Αρσάκειο. Σε αυτή την επιλογή, σαφώς και έπαιξαν ρόλο το γεγονός πως βρίσκονταν ακόμα εν ζωή άνθρωποι, που βίωσαν το παλαιό πολιτισμικό περιβάλλον και θυμόταν πολλά τραγούδια και έθιμα, τα οποία και μας κατέθεσαν, ταυτόχρονα με τους προσωπικούς και συναισθηματικούς δεσμούς, που μας δένουν με αυτό το χωριό.
Το Αρσάκειο είναι ένα μικτό πληθυσμιακά χωριό, στο οποίο προϋπήρχε η κοινότητα των γηγενών τουρκόφωνων μουσουλμάνων, και με την Ανταλλαγή του 1922 προστέθηκε και αυτή των ελληνόφωνων χριστιανών. Το μεγαλύτερο τμήμα του χριστιανικού πληθυσμού προήρθε από το χωριό Ευθύμιο ή Θμύκιο, για τους ντόπιους, της επαρχίας Μαλγάρων Ανατολικής Θράκης. Το χωριό Ευθύμιο, όπως και τα γύρω χωριά, αποτελούσαν οικονομικούς, εμπορικούς, πολιτικούς και πολιτισμικούς δορυφόρους της Αδριανούπολης, η επιρροή της οποίας, εκτός της περιοχής των Μαλγάρων, κάλυπτε λιγότερο ή περισσότερο την ευρύτερη περιοχή της Θράκης. Επιχειρώντας να προσεγγίσουμε και να περιγράψουμε το μουσικό ύφος του χωριού, δεν θα μπορούσαμε να μην αναφερθούμε στο γεγονός των επιρροών των γειτονικών περιοχών, στοιχείο που συνδιαμόρφωσε τελικά το χαρακτήρα των χορών, των τραγουδιών, των εθίμων, αλλά και όλων των άλλων πολιτισμικών παραγόντων του Ευθυμίου.
Όλον αυτόν το πολιτισμό έφεραν μαζί τους οι κάτοικοι του Ευθυμίου, με το μεγαλύτερο μέρος αυτών να εγκαθίσταται στο χωριό Αρσάκειο. Εκεί και μέχρι τις αρχές τις δεκαετίας του 70Ά οι κάτοικοι διατήρησαν όλες τις κοινωνικές δομές και λειτουργίες που είχαν μάθει από τους προγόνους τους στο πλαίσιο της συνέχειας του πολιτισμικού γίγνεσθαι μιας προβιομηχανικής κοινωνίας. Η αδιάκοπη αυτή πορεία τόσων αιώνων διακόπτεται απότομα στη Θράκη, όπως και στο μεγαλύτερο μέρος του Ελλαδικού χώρου έπειτα από τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο. Ο καταστροφικός εμφύλιος, που ακολούθησε, η μετανάστευση, η αστικοποίηση, οι πολιτικές και οικονομικές αλλαγές είχαν ως αποτέλεσμα να αλλάξει άρδην η κοινωνική και οικονομική οργάνωση των κοινοτήτων στη Θράκη, γεγονός που δεν άφησε ανεπηρέαστο και το Αρσάκειο. Η δεκαετία του 70Ά, όπως προκύπτει από την έρευνα, ήταν η τελευταία κατά την οποία στηνόταν οι καθιερωμένοι κυριακάτικοι χοροί στην πλατεία του χωριού, γεγονός που αποτέλεσε το κύκνειο άσμα του παλαιού κόσμου. Το ραδιόφωνο που μπήκε στα καφενεία, η ενασχόληση των κατοίκων και με άλλα επαγγέλματα, πλην της γεωργίας, η αστικοποίηση, και τα κοινωνικά και ηθικά πρότυπα που εισέρεαν μαζικά στον τόπο από την Αθήνα και το εξωτερικό μέσω ραδιοφώνου, και αργότερα της τηλεόρασης και του κινηματογράφου, αποκαθήλωσαν τον αυθόρμητο χαρακτήρα του χορού, κάτι που μέχρι τότε διασφάλιζε η ανάγκη της κοινότητας για αλληλεγγύη και συλλογικότητα. Η μουσική της γκάιντας και οι χοροί του παλαιού κόσμου θεωρήθηκαν ξεπερασμένοι και περιθωριοποιήθηκαν μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα από τη νέα γενιά.
Τον απόηχο αυτού του παλαιού κόσμου επιχειρούμε να φέρουμε στο φως, μέσα από μια σύγχρονη και "φρέσκια" προσέγγιση της μουσικής του. Μέσα από τις αλλαγές που έφερε ο χρόνος στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε και βιώνουμε την καθημερινότητα μας και τον κόσμο γύρω μας, οι μουσικές και τα τραγούδια αυτά μας υπενθυμίζουν τις ρίζες μας. Όχι απαραίτητα τις γενεαλογικές, αλλά τις ρίζες εκείνες που μας συνδέουν με την αυθόρμητη έκφραση που μεταλλάσσεται σε τέχνη, μια διαδικασία που οι παλαιότεροι γνώριζαν πολύ καλά, και που εμείς έχουμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε και να ενσωματώσουμε στην δική μας σύγχρονη πραγματικότητα. Όλα αυτά μέσα από την ανάγκη που προκύπτει και πάλι σήμερα για δημιουργίες μικρών κοινοτήτων, οι οποίες θα διέπονται από αλληλεγγύη και συλλογικότητα. Ευχή μας αυτός ο δίσκος να αποτελέσει ένα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση! Καλή ακρόαση!

Το Παραδοσιακό Μουσικό Σχήμα Θρακόμελο ιδρύθηκε στην Κομοτηνή τον Μάρτιο του 2012 από τέσσερις φίλους και συμφοιτητές του Τμήματος Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής του ΤΕΙ Ηπείρου (Στέλιο Ματακάκη γκάιντα, Θάνο Καρακατσιάνη ακορντεόν, Αλέξανδρο Παπουτσή θρακιώτικη λύρα, Μίσκα Ηλία νταούλι). Σαν στόχο έχει να ερευνήσει και να προβάλλει τις μουσικές παραδόσεις της Θράκης, φέρνοντας τους ήχους αυτούς στη σύγχρονη καθημερινότητα.
Έπειτα από πολλές επιτυχημένες παρουσίες σε μουσικοχορευτικές εκδηλώσεις και Φεστιβάλ σε Ελλάδα και εξωτερικό, το Θρακόμελο επιχειρεί την πρώτη του δισκογραφική δουλειά, "απο το Ευθύμιο στο Αρσάκειο", με τραγούδια και σκοπούς του χωριού Αρσάκειο Νομού Ροδόπης.

Μουσικό Σχήμα Θρακόμελο

ΤΙΤΛΟΙ:
1 Κα ΒΑΓΓΕΛΙΩ ΓΚΑΖΟΥ
2 ΦΙΛΟΙ ΜΆ ΚΑΛΩΣΟΡΙΣΑΤΕ – Μάνος Κουτσαγγελίδης
3 α) ΚΑΡΥΔΙΑ ΜΕ ΤΑ ΚΑΡΥΔΙΑ – Αλέξανδρος Παπουτσής, β) ΤΗΝ ΑΓΑΠΗ ΜΟΥ ΤΗΝ ΑΠΟΘΥΜΗΣΑ - Μάνος Κουτσαγγελίδης
4 ΦΕΓΓΑΡΑΚΙ ΜΟΥ ΛΑΜΠΡΟ – Βαγγέλης Δημούδης
5 ΜΑΝΤΗΛΑΤΟΣ
6 α) ΣΙΔΡΟ-ΣΙΔΡΟ ΒΑΣΙΛΙΚΟ - Αλέξανδρος Παπουτσής β) ΒΡΕΞΕ ΘΕΕ ΜΆ - Στέλιος Ματακάκης
7 ΜΠΑΪΝΤΟΥΣΚΑ
8 ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ ΕΦΥΤΕΨΑ - Βαγγέλης Δημούδης
9 Κος ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΓΚΑΖΟΣ
10 ΣΥΓΚΑΘΙΣΤΟΣ
11 Κα ΒΑΓΓΕΛΙΩ ΓΚΑΖΟΥ
12 ΤΑΞΙΜΙ
13 ΤΑ ΧΟΡΤΑΡΑΚΙΑ ΤΑ ΠΑΤΩ - Μάνος Κουτσαγγελίδης
14 ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΑ ΜΟΥ ΠΡΑΣΙΝΗ - Βαγγέλης Δημούδης
15 ΑΠΟ ΠΑΝΆ ΠΟΥ ΤΗ ΒΛΑΧΙΑ - Στέλιος Ματακάκης
16 Κα ΒΑΓΓΕΛΙΩ ΓΚΑΖΟΥ
17 ΜΑΛΑΜΑΤΕΝΙΟΣ ΤΑΜΠΟΥΡΑΣ
18 ΚΑΡΣΙΛΑΜΑΣ – Στέλιος Ματακάκης